Ислом Нури
Китоблар
|
Масжид ва хонадонларда ўқиладиган кундалик дарслар |
| 182 - дарс |
| Жоиз саналадиган ёлғонлар |
|
|
|
Ислом Нури
Китоблар
Масжид ва хонадонларда ўқиладиган кундалик дарслар
182 - дарс Жоиз саналадиган ёлғонлар
عَنْ أُمِّ كُلْثُومٍ بِنْت عُقْبَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْها أَنَّهَا سَمِعَتْ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: « لَيْسَ الْكَذَّابُ الَّذِي يُصْلِحُ بَيْنَ النَّاسِ فَيَنْمِي خَيْرًا أَوْ يَقُولُ خَيْرًا» (متفق عليه)
Муттафақун алайҳ ҳадисда Умму Кулсум бинт Уқба розияллоҳу анҳо айтади: Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг шундай деганларини эшитдим: «Одамлар ўртасини ислоҳ қилиш мақсадида ўзи тарафидан яхши сўзларни қўшиб етказадиган ёки яхшиликни гапирадиган киши ёлғончи бўлмайди».
Имом Муслим ушбу ҳадисни қуйидаги қўшимча билан ривоят қилганлар:
وَلَمْ أَسْمَعْ يُرَخَّصُ فِي شَيْءٍ مِمَّا يَقُولُ النَّاسُ كَذِبٌ إِلاَّ فِي ثَلاثٍ: الْحَرْبُ وَالْإِصْلاحُ بَيْنَ النَّاسِ وَحَدِيثُ الرَّجُلِ امْرَأَتَهُ وَحَدِيثُ الْمَرْأَةِ زَوْجَهَا (رواه مسلم)
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг одамлар гапирадиган ёлғон сўзлардан бирортасига рухсат берганларини эшитмадим. Фақат қуйидаги уч ҳолда – яъни урушда, одамлар орасини ислоҳ қилишда ва эр-хотин ўртасида бўладиган сўзларда рухсат берганлар.»
Шарҳ:
Ёлғон сўзлаш – таъқиқланган ишлардан ва қабиҳ гуноҳлардан саналади. Лекин, эр-хотинни яраштириш ёки одамлар орасини тузатиш каби шаръий манфаати бўлган ишларда ёки урушда душманларга нисбатан ёлғон ишлатиш жоиз ҳисобланади.
Бугунги дарсдан олинадиган фойдалар:
1- Одамлар орасини тузатишдаа катта шаръий манфаатлар бўлгани туфайли унда ёлғон ишлатиш жоиз;
2- Урушда ёлғон ишлатиш жоиз, чунки у уруш ҳийлаларидан (стратегияларидан) саналади ва бунда шаръий манфаатлар мавжуд;
3- Эр хотинига, хотин эса эрига яхши кўриниш учун – шунда ҳам ҳеч бирига зулм ва зарар бўлмаслиги шарти билан – бир-бирига гоҳо-гоҳо ёлғон сўзлаши жоиз.
