• lotinchaga
• +
• -
• |

178. Талашиб-тортишиш ва жанжаллашишдан огоҳлантирув

3623 марта кўрилган

عَنْ أَبِي أُمَامَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَا ضَلَّ قَوْمٌ بَعْدَ هُدًى كَانُوا عَلَيْهِ إِلاَّ أُوتُوا الْجَدَلَ ثُمَّ تَلا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ هَذِهِ الآيَةَ: «{مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلاَّ جَدَلاً بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ}» (أخرجه الترمذي)

Имом Термизий Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Бирон бир қавм ҳидоятда бўлганидан сўнг адашса, бунинг жазосига – уларга талашиб-тортишиш берилади», дедилар, сўнг ушбу оятни ўқидилар: «Улар (бу мисолни) сизга фақат талашиб-тортишиш учунгина келтирдилар. Ахир улар хусуматчи-урушқоқ қавмдирлар!» (Зухруф: 58).

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِنَّ أَبْغَضَ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ الأَلَدُّ الْخَصِمُ» (متفق عليه).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинган муттафақун алайҳ ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Аллоҳга энг ёқимсиз одам хусуматгўй ва жанжалкаш кимсадир».

عَنْ أَبِي أُمَامَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَنَا زَعِيمٌ بِبَيْتٍ فِي رَبَضِ الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَإِنْ كَانَ مُحِقًّا وَبِبَيْتٍ فِي وَسَطِ الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الْكَذِبَ وَإِنْ كَانَ مَازِحًا وَبِبَيْتٍ فِي أَعْلَى الْجَنَّةِ لِمَنْ حَسَّنَ خُلُقَهُ» (رواه أبو داود)

Абу Довуд Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ўзи ҳақ бўлcа ҳам талашиб-тортишмаган киши учун жаннат чеккароғидан уй берилишига, ҳазиллашиб бўлса-да ёлғон гапирмаган киши учун жаннатнинг ўртасидан уй берилишига, хулқини гўзал қилган киши учун жаннатнинг энг юқори қисмидан уй берилишига мен кафилман».

عَنْ جَابِرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِنَّ مِنْ أَحَبِّكُمْ إِلَيَّ وَأَقْرَبِكُمْ مِنِّي مَجْلِسًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَحَاسِنَكُمْ أَخْلاقًا وَإِنَّ أَبْغَضَكُمْ إِلَيَّ وَأَبْعَدَكُمْ مِنِّي مَجْلِسًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ الثَّرْثَارُونَ وَالْمُتَشَدِّقُونَ وَالْمُتَفَيْهِقُونَ» (رواه الترمذي)

Имом Термизий Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: «Менга энг суюмли бўлганингиз ва қиёмат куни менга яқин ўтирадиганингиз ахлоқи гўзал бўлганларингиздир. Мен учун энг ёқимсиз ва қиёмат куни мендан энг узоқда ўтирадиганингиз вайсақи, мақтанчоқ ва мутакаббир кимсалардир».

Шарҳ:

Тортишиш ва ботил нарсалар устида жанжаллашиш тил ва дил офатларидан бўлиб, мусулмонлар ўртасида ажралиш ва ихтилофларга сабаб бўлади, бир-бирларига нисбатан нафрат келтириб чиқаради, вақтларини беҳуда кеткизади. Шу боис Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ундан огоҳлантирдилар ва ундан сақланган кишига қиёмат кунида катта ажрлар берилишини ва ўзларига энг яқин ўринда ўтиришини ваъда қилдилар.

Бугунги дарсдан олинадиган фойдалар:

1. Беҳуда тортишувларни тарк қилишга тарғиб;
2. Қаттиқ хусумат қилишдан огоҳлантирув;
3. Тортишув ва жанжалнинг кенг ёйилиши залолат аломатларидан;
4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам вайсақи ва катта гапирадиган одамларни ёмон кўрганлар ва қиёмат куни ундай кимсалар у зотдан узоқ бўладилар.